W sytuacji śmierci najbliższej osoby, nabycie spadku wiąże się z koniecznością dopełnienia wielu formalności. Spadkobiercy, mimo żałoby, muszą mierzyć się z różnymi obowiązkami administracyjnymi. Jednym z nich jest zgłoszenie nabycia spadku do właściwego Urzędu Skarbowego.
Co w sytuacji nabycia spadku podlega opodatkowaniu?
W pierwszej kolejności należy wskazać, że podatkowi od spadku podlega nabycie przez osobę fizyczną własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Opodatkowaniu podlega również nabycie praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawą prawną w tym zakresie jest Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.
Co istotne, zgłoszeniu podlega nie tylko nabycie praw majątkowych tytułem dziedziczenia. Obowiązek ten obejmuje również nabycie majątku w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego oraz zachowku – jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci darowizny dokonanej przez spadkodawcę, w drodze dziedziczenia lub zapisu.
Podatkowi podlega także nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci. Obowiązek ten dotyczy również nabycia jednostek uczestnictwa. Ma to miejsce, jeśli przekazanie jednostek uczestnictwa następuje na podstawie dyspozycji dokonanej przez uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego – na wypadek jego śmierci.
Czy członkowie najbliższej rodziny są zwolnieni z obowiązku uiszczania podatku?
Od podatku zwolnione jest m.in. nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych. Zwolnienie to dotyczy najbliższych członków rodziny – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy.
Aby uzyskać całkowite zwolnienie, wskazane osoby muszą zgłosić nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego. Zgłoszenie to należy złożyć na odpowiednim formularzu, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku nabycia w drodze dziedziczenia, termin ten biegnie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Termin ten jest dłuższy w stosunku do terminu, który obowiązuje inne osoby. Osoby fizyczne, które nie należą do najbliższej rodziny spadkodawcy, muszą złożyć stosowny formularz w terminie jednego miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Jakie są konsekwencje braku zgłoszenia nabycia spadku do Urzędu Skarbowego?
Niezgłoszenie lub też zgłoszenie po terminie nabycia spadku do Urzędu Skarbowego, powoduje utratę zwolnienia od podatku. W takim przypadku nabycie własności lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Ponadto niezgłoszenie nabycia spadku może powodować również odpowiedzialność karną.
Należy również zwrócić uwagę na inną konsekwencję braku zgłoszenia nabycia spadku. Obecnie, jeśli spadkobierca chce zbyć nieruchomość nabytą w drodze dziedziczenia, musi przedstawić notariuszowi zaświadczenie od Naczelnika Urzędu Skarbowego. Dokument ten potwierdza, że urząd skarbowy zwolnił nabycie z podatku, przyjął zapłatę należnego podatku albo uznał, że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
Na koniec warto wskazać, że sądy oraz notariusze informują Urząd Skarbowy o nabyciu spadku. Urzędy Skarbowe czekają jednak, aż spadkobierca sam zgłosi nabycie.
Często zdarzają się sytuacje, w których osoba uprawniona do zwolnienia z podatku nie dochowuje sześciomiesięcznego terminu. Termin ten dotyczy zgłoszenia nabycia spadku do właściwego Urzędu Skarbowego.
Należy podkreślić, że szybka reakcja oraz odpowiednia analiza konkretnej sprawy mogą mieć istotne znaczenie. Właściwa argumentacja przed Urzędem Skarbowym pozwala w niektórych przypadkach uniknąć konieczności opłacenia podatku – nawet mimo przekroczenia wymaganego terminu.
Jeśli masz pytania dotyczące zgłoszenia nabycia spadku, obowiązku podatkowego lub chcesz uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji – zapraszam do kontaktu z Kancelarią. Udzielamy wsparcia prawnego i pomagamy w formalnościach na każdym etapie postępowania spadkowego.
